18
MAJ
2020

Rok Leopolda Tyrmanda

trymandRok 2020 uchwałą Sejmu RP został ogłoszony rokiem  Leopolda Tyrmanda.   W uzasadnieniu napisano: „Sejm RP w uznaniu wielkich zasług  Artysty, postanawia oddać Mu hołd”. Podkreślono że:  „… autor głośnej powieści Zły i Dziennika 1954 był jednym z najbardziej nieszablonowych twórców polskiej literatury drugiej połowy XX wieku, który w najtrudniejszych czasach wykazywał    się odwagą i niezależnością intelektualną”.

Biblioteka szkolna przypomina wszystkim, którym twórczość Tyrmanda nie jest obca oraz zaprasza tych, którzy chcieliby go poznać do zaznajomienia się z krótkim rysem biograficznym i twórczością artysty. W tym roku 16 maja przypada setna rocznica urodzin, a 19 marca 2020 obchodziliśmy 35. rocznicę śmierci polskiego pisarza, publicysty, popularyzatora jazzu w Polsce, jednego z najbardziej oryginalnych prozaików XX wieku.

Leopold Tyrmand ur. się 16 maja 1920 r., jako osiemnastolatek wyjechał do Francji by studiować architekturę. Pierwszy rok „przegłodował” jedząc fasolę i frytki, utrzymywał się z korepetycji. W Paryżu zetknął się z zachodnioeuropejską kulturą i wywodzącym się zza oceanu jazzem. Po ukończeniu pierwszego roku przyjechał na wakacje do Polski. Na uczelnię już nie wrócił – przeszkodził mu wybuch wojny. Rodzice Tyrmanda trafili na Majdanek. Tylko matce udało się przetrwać, po wojnie wyemigrowała do Izraela. Tyrmand podczas wojny został aresztowany przez wileńskie NKWD za działalność niepodległościową. Udało mu się uciec. Ukrywał się pod francuskim obywatelstwem w Niemczech, został uwięziony w obozie koncentracyjnym w Grini pod Oslo. Po wojnie legenda Warszawy, nazywany „barwnym ptakiem PRL” i „królem bikiniarzy”, w rzeczywistości antykomunista inwigilowany przez komunistyczne służby.

Miłośnik jazzu – będącego dla niego symbolem buntu przeciw ograniczeniom swobody jednostki w różnych systemach politycznych. Propagował jazz w Polsce – organizował pierwsze koncerty. Był inicjatorem Jazz Jamboree. Twardy przeciwnik komunizmu. Prześladowany przez służby wyjechał do Ameryki i stał się cenionym publicystą. Do 1989 ocenzurowany w kraju. Jego powieść Zły (1955) była największym powojennym bestsellerem w Polsce. Dziennik 1954  do dziś stanowi jeden z najlepszych opisów stalinizmu w Polsce. Do jego twórczości należą m. in.  Gorzki smak czekolady Lucullus (1957), U brzegów jazzu (1957), Filip (19610, Życie towarzyskie i uczuciowe (1967), Cywilizacja komunizmu (1972), Siedem dalekich rejsów (1975)

Tyrmand miał barwny życiorys, niebanalne poglądy, niekonwencjonalny styl życia. Był  barwną postacią tzw. warszawki, prowadził bujne życie uczuciowe i towarzyskie.

Wszystkich zainteresowanych postacią wyróżnionego w 2020 roku Tyrmanda polecamy  lekturę jego dzieł oraz kompleksową biografię Marcina Woźniaka, Biografia Leopolda Tyrmanda. Moja śmierć będzie taka, jak moje życie, MG,2016

Barbara Mazurkiewicz

Skip to content